Püzant Akbaş ile Sözlü Tarih Görüşmesi

Püzant Akbaş ile Sözlü Tarih Görüşmesi

(1949, Taksim)

 “Kendini bize bağlamış bir memleket. Bizi kendine bağlamış bir şehir.”

Annesi Mayreni 1922 Sivas Gemerek’te, babası Gazaros 1927 Kayseri’de doğar Taksim Feridiye doğumlu Püzant Akbaş’ın. Baba tarafından Hacı Artinyan, anne tarafından Baronyan ailesindendir. Büyük dedeleri Sarıkamış’a giderler ve dönmezler. Eşi Sarıkamış’a giden büyükannesi, eşi dönmeyince yeniden evlenir. Bu evlilikten Akbaş’ın annesi doğar. İkinci eşi de ölünce, büyükanne çocuklarını alıp İstanbul’a taşınır.

Püzant Akbaş 17 yaşındayken Sivas’a gider. 22 yaşındayken tekrar Gemerek’e gider ve annesinin üvey abileri ile tekrar karşılaşır. Gemerek’te üç gün misafir edilir. Anne tarafının Gemerek’teki lakabı Tembeller’dir. Kayseri’deki akrabalarının bir kısmı İstanbul’a bir kısmı yurtdışına göç eder.

Kayserili dedesi İstanbul’a çok sık gelir ve denkçilikle uğraşır. Pazara götürülecek ya da şehirlerarası gönderilecek malları paketleyip denk yapmakla uğraşır. İstanbul’da evlenen anne ve babası ise terzidir. Doğduğu ev bugün Duvarcı Adem olarak bilinen sokaktadır.

Babasının işi sebebiyle iki sene Beyrut’ta bulunurlar. Beyrut’taki siyasi ortam sebebiyle 1959 yılında Türkiye’ye geri dönerler. Kıbrıs’ta öğrenciyken aile tekrar Beyrut’a gider ve bir süre Beyrut’ta yaşar. Anne baba bir kız kardeşi Beyrut’ta yaşar. Babasının ikinci evliliğinden olan yurt dışında yaşayan kardeşleri de bulunmaktadır.

Eğitim hayatı Eseyan Okulu’nda başlar ve annesinin ikinci evliliğinden dolayı Kadıköy’e taşınırlar. Çocukluğunun bir kısmı Beyoğlu’nda ve bir kısmı Moda’da geçer. Ona kitap sevgisini muhasebeci ve aynı zamanda bazı gazetelerde yazılar yazan annesinin ikinci eşi aşılar. 1962 yılında Kadıköy Aramyan Okulu’ndan mezun olur. İlkokul bitince her şeyin okul tarafından karşılandığı Kıbrıs Melkonian Enstitüsü’ne kabul edilir ve sekiz sene Kıbrıs’ta yatılı okur. Ortaokul, lise ve lisans eğitiminin iki senesini Kıbrıs’ta tamamlar. Daha sonra Ermenistan’da Yerevan Üniversitesi Ermeni Dili ve Edebiyatı bölümüne girer ancak ikinci sınıfta terk eder.  Askerliğini 20 ay hiçbir sıkıntı yaşamadan Artvin’de yapar.

Evlenir ve 26 yıldır Kurtuluş’ta yaşar. Çocuklarını ilk, orta ve lise eğitimi sırasında Ermenice eğitim veren okullara gönderir. Geniş bir coğrafyaya yayılan aile üyeleri arasında iletişim Ermenice ve Türkçe’dir.

Ermeni edebiyatı ve Ermeni tarihine dair kapsamlı bir kitap koleksiyonu vardır. Üniversiteden dönünce Sivas’ta askerliğini yapar ve askerlikten sonra ticaretle uğraşır. 1966 yılından itibaren eski ve genelde Ermenice kitaplar toplamaya başlar. Kitap toplama tutkusu kendisine 1868 tarihli bir Ermenice-İngilizce sözlüğün hediye edilmesiyle başlar. Daha sonra bu kitapları İstanbul Ermeni Patrikhanesi Kütüphanesi’ne verir. Deri, kösele, ayakkabı ticareti yapar fakat bu işi sevmediği için aynı anda kitap toplamaya devam eder. 1985 yılında ticareti bırakır ve ABC Kitabevi’nin eski kitap bölümünde çalışmaya başlar. Bu kitabevi kapanınca tünelde kendine ait bir dükkan açar. Daha sonra 1984 yılında kurulan Librairie de Pera (Beyoğlu Kitapçılık)’da Uğur Gülaçar ve Nedret İşli ile çalışmaya başlar. Kitap müzayedeleri yapar ve çeşitli müzayedelere katılırlar. 1997 yılında Nedret İşli Beyoğlu Kitapçılık’tan ayrılır ve Yapı Kredi Yayıncılık’ta çalışmaya başlar.

Püzant Akbaş, 2001 yılında Beyoğlu Kitapçılık’tan emekli olur ve Nedret İşli ile Turkuaz Kitapçılık’ı kurar. Çeşitli dillerde yaklaşık 3.000 civarında kitapla bu işe başlarlar. Şu anda ellerinde on bilerce kitap mevcuttur.

FOTOĞRAFLAR

VİDEOLAR

SÖZLÜ TARİH ARAŞTIRMALARI

Veritabanı

Sözlü Tarih Araştırmaları Veritabanı'nın yer alan tüm kategoriler için arama yapabilirsiniz.

D-SPACE

Sözlü Tarih arama veritabanı D-SPACE altyapısını kullanmaktadır.